Tai Chi

Advies nr 6: E for Engagement: aandachtig en toegewijd zijn

Als we heel aandachtig bezig zijn met een activiteit, zijn we ons niet zo bewust van plaats en tijd en dat geeft ons het gevoel van een positieve ervaring.

Bij het oefenen van Tai Chi zijn we gefocust: we proberen de gewrichten te openen en de Song-toestand te bereiken. We bewegen langzaam, vloeiend en met een lichte weerstand. Onze geest is sereen en rustig maar aandachtig.  We zijn dan zó betrokken bij de bewegingen dat we niet op de tijd letten. We geven er dan ook niet echt om dat we ons in een gewone sportzaal bevinden en dat de omgeving minder mooi is dan in de vrije natuur. Dát is onze innerlijke vrede en kracht die ons doen stralen bij het beoefenen van Tai Chi !

Dat engagement, die inzet van onze geest is vergelijkbaar met een meditatie. Bepaalde studies beschrijven dat wie regelmatig deze toestand bereikt, zich meer vervuld en gelukkig voelt.

Engagement betekent ook overtuigd zijn van wat je doet en dat met volle aandacht doen. We kunnen perfect meerdere dingen tegelijk doen en onze aandacht verdelen, maar studies wijzen uit dat we dan minder effectief zijn. Als we ons volledig wijden aan één taak, realiseren we ons achteraf dat we meer bereikt hebben en met beter resultaat. Tai Chi traint ons in deze manier van werken.

Deze zes adviezen zijn belangrijk voor een gezond leven. Ze komen voort uit de filosofie van Tai Chi, maar ook uit studies van psychologie en geneeskunde, en uit het begrijpen van de natuur wetten.

We vatten de zes adviezen samen in één woord, gevormd met de betreffende beginletters: PRAISE: prijzen, hoogachten, ophemelen, complimentjes geven…

Dit kunnen we interpreteren op meerdere manieren:

• We geven onszelf een complimentje: omdat we iets goed proberen te doen, omdat we positief ingesteld zijn, omdat we ons verantwoordelijk gedragen, omdat we een betere persoon proberen te worden. Zo zullen we meer uit het leven halen en zullen onze medemensen ons positiever behandelen.
• We prijzen ons gelukkig dat het hier goed is om te leven.
• We prijzen ons gelukkig met de tijd die we samen doorbrengen.
• We prijzen onze vrienden want zij geven om ons.

Laten we dus positief blijven, samen oefenen en leren van elkaar, onszelf verder ontwikkelen en groeien als mens.

Laten we genieten van onze Tai Chi !

Advies nr 5: S for Spirit: positieve mentale ingesteldheid nastreven

Het begrip “spirit” heeft verschillende betekenissen zoals: geest, ziel, mentale instelling, mentaliteit…

Hier gaat het om het bekomen van een gezondere en gelukkigere mentale ingesteldheid, zowel voor onszelf persoonlijk als voor onze ganse samenleving.

In de eerste plaats moeten we ons ervan bewust worden dat we niet het centrum van de wereld zijn. In onze omgeving zijn er wellicht andere zaken die meer van belang zijn dan ons eigen “ik-je”. We denken dan bijvoorbeeld aan rekening houden met de gevoelens van andere personen en respect hebben voor andere culturen. Zo bestaan er inderdaad verschillen tussen de Oosterse en de Westerse cultuur, maar in plaats van kritiek te hebben op deze verschillen, is het aangenamer om open te staan voor elkaar en om te proberen van elkaar te leren.

In een leeromgeving en bij contact tussen leraar en student kan de student die respect en een positieve ingesteldheid heeft, veel meer leren en sneller kennis absorberen. De leraar zal deze toewijding waarderen en zich nog meer inspannen om de beste begeleiding te bieden.

In Tai Chi betekent een positieve mentaliteit dat we streven naar harmonie en evenwicht, in onszelf, tussen onszelf en vrienden, familie en andere personen, tussen gemeenschappen en naties.

Tai Chi beoefenen leidt tot “Jing”: een toestand van serene kalmte met een helder hoofd. We bewegen samen op een positieve, zachte en vloeiende manier die onze energie doet stromen. Deze energie straalt geen agressie uit maar zorgt voor innerlijke kracht, kalmte, evenwicht en een positieve ingesteldheid. We delen met elkaar, we zorgen voor elkaar, we hebben respect voor elkaar: dat is de essentie van de Tai Chi-mentaliteit.

Deze mentale ingesteldheid in Tai Chi komt voort uit het Taoïsme dat gebaseerd is op het begrijpen van het natuurlijke evenwicht tussen alle dingen. Het gaat om de eenvoudige vaststelling van dingen in de natuur die verschillend zijn, maar toch in harmonie. Denk bijvoorbeeld aan duisternis versus helderheid en mannelijkheid versus vrouwelijkheid. Geen van beide zijn goed of slecht, en ook niet minder of meer belangrijk. Beide vullen mekaar aan, ze zijn complementair. Samen zijn ze sterker!

Samen zijn ook wij sterker. Innerlijke harmonie, positieve ingesteldheid, bereidheid tot samenwerking: dat is de “spirit” van Tai Chi.

Advies nr 4: I for Interaction

Interactie betekent omgang tussen mensen, groepen, bedrijven, volkeren… maar ook onze relatie met de omgeving, de natuur…

Met behulp van Tai Chi leren we omgaan met anderen op een positieve en harmonieuze manier. Tai Chi geeft ons een innerlijke kracht zodat we mentaal sterker worden. Mentaal sterk zijn betekent: feiten kunnen aanvaarden, willen bijleren, begrijpen hoe dingen werken, de beste oplossing vinden. In relaties is de sterke persoon niet degene die denkt dat hij/zij altijd gelijk heeft en nooit verkeerd handelt. Een sterke persoon kan goed luisteren en wil begrijpen, aanvaardt dat ook hij/zij fouten maakt.

Tai Chi helpt ons te luisteren naar de kracht die binnenstroomt en te begrijpen wat er op ons afkomt. De bewegingen dienen niet tot agressief afweren, maar tot het toelaten en begrijpen van inkomende krachten. Ze leren ons, indien nodig, om de energie een andere richting te geven om zo een betere oplossing te vinden. In een relatie met een ander persoon of een andere groep leren we op de manier van Tai Chi, naar elkaar te luisteren met volle aandacht en elkaars standpunt te begrijpen, ook al gaat het soms om een moeilijke situatie. Als we allemaal leren om een positieve en harmonieuze interactie toe te passen, komen we zeker tot een betere en gelukkigere samenleving. Zo zullen we ook zeker meer vrienden krijgen. En dat is wat echt belangrijk is het leven! Als meer gemeenschappen en landen deze manier van interactie zouden gebruiken, komt er meer harmonie en samenwerking in de wereld.

Ook in onze relatie met de natuur en de omgeving is dit belangrijk. We moeten ons openstellen voor de natuur. Zo zullen we er meer zorg voor dragen, want het is de toekomst voor onze kinderen. Interactie is dus niet enkel tussen jou en mij, maar het gaat ook om de relatie met alles om ons heen.

En positieve interactie maakt ons sterker en gezonder.

Advies nr 3: A for Activeness

Het is goed en belangrijk om actief te zijn.

Als we nooit wat willen ondernemen en steeds bang zijn om fouten te maken, dan leven we niet echt. Wie fouten maakt, leert sneller. Actief zijn betekent ergens voor gaan, dingen doen zonder angst om iets verkeerd te doen. Actief zijn houdt ons gezond en sterk.

Zelfs al zijn we al wat ouder en voelen we ons wat stijf en stram, door Tai Chi te beoefenen worden we sterker en soepeler. Gezondheidsproblemen beperken ons, maar door actief te zijn, kunnen we deze problemen beter aan en zullen we een waardiger en nuttiger leven leiden.

Het is goed voor ons om nieuwe avonturen te beleven, nieuwe dingen te ontdekken en uit te proberen. En het is ook goed om vaardigheden en kennis te delen met anderen. Zo helpen we elkaar en bouwen we aan mooie, nieuwe vriendschappen.

Tai Chi is een ideale manier om actief te zijn. Hoe meer we oefenen, hoe meer plezier we eraan beleven, hoe beter we ons voelen en hoe beter onze levenskwaliteit is. Zelfs als we niet mobiel zouden zijn, dan nog kunnen we onze mentale kracht en ons herstel bevorderen door de bewegingen te visualiseren en in gedachten uit te voeren.

Advies nr 2: R for Responsibility

Verantwoordelijkheid kunnen we soms als beklemmend of bedreigend ervaren, maar in feite is het een voorrecht om verantwoordelijk te mogen zijn voor onszelf, onze gevoelens en onze reacties.

Stel: iemand zegt iets vervelends tegen ons of we ervaren dat toch zo. We kunnen snel reageren en iets boos terugzeggen. We kunnen echter er ook voor kiezen om even te wachten met onze reactie, even afstand te nemen, onszelf te kalmeren en ons afvragen waarom die persoon zich zo gedraagt en dan pas beslissen wat het beste antwoord is.

We zijn zelf verantwoordelijk voor de manier waarop we onze reacties tonen.

Door Tai Chi te beoefenen, wordt onze geest rustiger, meer sereen, kalm en helder.

Zelfs al zijn we op dat moment toch boos op die persoon, in die serene toestand zijn we beter in de gelegenheid om kalm te reageren en de situatie op te lossen.

En zelfs al lukt het niet om die situatie uit te klaren, dan zijn we beter in staat om los te laten en zullen we ons beter en gelukkiger voelen. We hebben immers onszelf in de hand, we gebruiken onze zelfbeheersing.

Verantwoordelijk zijn betekent ook zorg dragen voor onszelf, ons lichaam en onze geest en dit kunnen we doen door bijvoorbeeld regelmatig Tai Chi te oefenen. Dr. Lam bijvoorbeeld beschouwt het in feite als een geluk dat zijn artritis er hem aan herinnert dat hij voldoende moet oefenen. Tai Chi helpt ons meer verantwoordelijk te zijn: we zijn verantwoordelijk voor ons eigen oefenen en onze vooruitgang. We hoeven daarom niet alles perfect uit te voeren, maar als we onszelf willen verbeteren, is het onze eigen verantwoordelijkheid om regelmatig te oefenen, om goed te luisteren, om geconcentreerd te observeren en mee te werken. Op die manier zullen we meer plezier aan onze Tai Chi beleven en zullen we ook betere resultaten bekomen.

Advies nr 1: P for Positive

Als we fysieke en/of mentale problemen hebben, is het belangrijk te zoeken naar hoe we onze gezondheid kunnen verbeteren.

Positief ingesteld zijn is een krachtig hulpmiddel om ons goed te voelen.

Hierover bestaan talloze psychologische studies. Al deze kennis over de menselijke geest en ons gedrag komt overeen met wat we nastreven bij het beoefenen van Tai Chi. Daarom is Tai Chi zo fascinerend: het kan ons helpen om onszelf te ontwikkelen.

Het eerste recept voor een gezond leven is positief ingesteld zijn. Dit is zó belangrijk, want een optimistische houding doet onze kansen op succes bij allerlei uitdagingen gevoelig stijgen. Negatieve gevoelens en overbezorgdheid hebben een slechte invloed op onze gezondheid en op onze relaties. Alhoewel onze menselijke natuur in feite neigt tot een negatieve instelling, kunnen we leren positief te zijn. Negatieve gedachten zijn niet altijd te vermijden, maar we kunnen moeilijkheden beter aan als we het positieve belangrijker maken in ons leven. In alles en iedereen kunnen we een hoop negatieve kenmerken ontdekken, maar als we ons focussen op de aangename eigenschappen van een persoon, een plaats, een taak, een gebeurtenis…dan voelen we ons beter: onze relaties, prestaties, reacties en uiteindelijk ook onze gezondheid worden beter.

Een goed voorbeeld is een etentje in een restaurant. In plaats van ons bijvoorbeeld te ergeren aan een onvriendelijke kelner of een lauwe koffie, kunnen we ons beter concentreren op de fijne dingen: waren we bijvoorbeeld in aangenaam gezelschap of wat van het eten heeft goed gesmaakt? Dit voorbeeld kunnen we vergelijken met een Tai Chi sessie. We zullen meer deugd hebben van onze Tai Chi als we niet zo kritisch denken over alles wat we nog niet goed of verkeerd doen, maar ons wel focussen op wat we al wel kunnen.

En ook onze houding zegt veel over onze mentale toestand. Als we ons wat negatief voelen of ontevreden over iets, hebben we de neiging om ineen te krimpen. De houding van het lichaam bij het oefenen van Tai Chi verhelpt dit gedrag. We staan mooi rechtop, kijken vooruit, openen zachtjes onze gewrichten en concentreren ons op de bewegingen. Dan voelen we ons zeker al een heel stuk positiever.

Tai Chi beoefenen is zó goed om te leren positief te zijn.

Dikwijls hoor ik van mensen dat ze Tai Chi toch niet zo gemakkelijk vinden. En dat is waar. Dat is ook de reden waarom ik het zo graag doe. Ik vind het fijn om mezelf eens uit te dagen en om eens iets nieuws te proberen. Want inderdaad Tai Chi is een uitdaging en het is niet gemakkelijk, maar het is ook zeker niet onmogelijk.

Om Tai Chi te beoefenen, heb je enkel een beetje spierkracht nodig, en ook een beetje evenwicht en coördinatie. Het gaat niet alleen om de verschillende bewegingen, maar je gaat sterker, je krijgt een beter evenwichtsgevoel in verschillende posities en de coördinatie tussen je armen en benen wordt ook beter.

Door veel te oefenen, ga je op een bepaald moment gewoon voelen dat het goed zit, dat alles correct is. Maar in het begin zullen de armen te snel bewegen, of de benen te traag. Soms is de synchronisatie verkeerd. Maar wanneer het dan opeens allemaal klopt, dan is dat gevoel onbeschrijfbaar. Dan zijn body, mind en spirit allemaal op één lijn.

Tai Chi was oorspronkelijk een gevechtskunst, zodat er bewegingen in voorkomen die dienden om te vechten tegen anderen. Maar voor ons is dit niet relevant. Wij gebruiken deze bewegingen als een instrument om onszelf uit te dagen. Door deze bewegingen te gebruiken, verbeteren we onze coördinatie, onze spierkracht, onze vitaliteit, en zoveel meer andere aspecten van onze gezondheid.

Is het niet tijd om jezelf nog eens uit te dagen?

Repetitie en continuïteit…
Anders gezegd: herhaling en ononderbroken voortgang.
Deze twee zijn onze vrienden, zeker bij het beoefenen van Tai Chi.

Een geweldige fysieke uitvoering zoals bijvoorbeeld hoog opspringen is niet van belang, maar wel het steeds opnieuw doen van simpele bewegingen. Deze herhaling brengt geleidelijk een evenwicht in ons innerlijke zelf tot stand en zorgt ervoor dat onze geestelijke toestand helder en duidelijk wordt voor onszelf.

Als we een bepaald doel willen bereiken, zoeken we uit welke vaardigheden en hulpmiddelen we nodig hebben om dit doel waar te maken en hoe we deze kunnen bekomen. We maken dan een plan en investeren de nodige tijd om de beoogde kundigheid te bereiken. Op bepaalde gebieden zijn er vele jaren van oefening nodig om voldoende vaardigheid op te bouwen.

Zo is het ook bij het aanleren van Tai Chi.

Als we goed oefenen, voelen we al vrij snel de weldoende invloed van Tai Chi, maar het ultieme niveau bereiken we pas door de bewegingen voortdurend te herhalen. Iemand die gedurende 20 of 30 jaar Tai Chi beoefent, zal de bewegingen compleet anders uitvoeren dan toen zij of hij de training begon. In het begin denken we dat de bewegingen vooral gaan om spierbeheersing en fysiek sterker worden. Echter, hoe meer we oefenen en herhalen, intensief en geconcentreerd trainen, hoe verfijnder we de bewegingen zullen kunnen uitvoeren en hoe meer plezier we eraan zullen beleven.

De ontwikkeling van Tai Chi is gebaseerd op de Chinese interpretatie van de wetten van de natuur en op de traditionele Chinese geneeskunst.

Het ultieme doel van het beoefenen van Tai Chi is jouw Qi – de interne energie die elk levend wezen in zich draagt – zo effectief mogelijk te gebruiken.

Als je Qi gezond, sterk en evenwichtig is, ben je het zelf ook.

Observeren hoe de natuur werkt, helpt ons om onze Tai Chi beoefening te verbeteren. Eén van die natuurwetten is hoe het water zich gedraagt, hét voorbeeld van de goede manier waarop je Tai Chi uitvoert.

Onze Qi, de levensenergie, vloeit zoals het water onder het oppervlak van een kalme rivier. Ook al is het wateroppervlak rustig, eronder stroomt een verborgen, immense kracht.

Wanneer jij je vloeiend beweegt zoals het water, groeit je energie en je Qi wordt sterker. Wanneer je echter de vloeiende bewegingen onderbreekt, stopt ook het stromen van je energie. Als je daarna de beweging hervat, moet de energie weer van het begin af opgebouwd worden.

Het beste is dus de Tai Chi bewegingen soepel, vloeiend, rustig en zonder onderbreking uit te voeren. Deze manier van bewegen heeft meer effect om je Qi te doen groeien.

Soepele, vloeiende bewegingen helpen je ook om je geest tot rust te brengen, om je meer sereen te voelen.

Vloeiend bewegen helpt je eveneens om je spieren op een veilige en comfortabele manier te rekken. Als je veel plotse en bruuske bewegingen uitvoert, is er meer risico op kwetsuren en ga je sneller over je lichamelijke limieten.

Je moet soepel bewegen en binnen je comfortzone blijven.

Tenslotte is soepel en vloeiend bewegen ook gewoon aangenamer voor lichaam en geest. Je zal meer genieten van het beoefenen van Tai Chi.

Denk aan het water en de stroming in de rivier. Als je ooit in een rivier valt, vecht dan niet tegen de stroming. Ook al lijkt de rivier kalm, de stroming beneden is veel sterker dan jij. Ga met de stroming mee en beweeg je geleidelijk naar de oever toe.

Dat geldt ook voor Tai Chi. Volg de wet van de natuur. Het zal je sterker, rustiger en meer sereen maken. Vechten tegen de natuur, tegen de aard van je lichaam en geest en omgeving heeft een tegengesteld effect.

Go with the flow. Het klinkt niet alleen logisch, het maakt Tai Chi effectiever en aangenamer.

In een land, ver weg van hier, leefde een kunstschilder die door de jaren heen vrij beroemd was geworden.

Op een dag kreeg hij bezoek van een rijk man, die graag geld uitgaf aan kunst en die wilde zien of zijn manier van schilderen hem beviel.

De rijke heer bekeek de schilderijen en vond ze heel mooi. “Prachtig”, zo sprak hij, “uw schilderijen zien er eenvoudig uit maar toch perfect uitgevoerd. Ik zou graag eentje bestellen. Kan u mij een haan schilderen, zo één met mooi gekleurde veren en een golvende staart? Dat lijkt me niet al te moeilijk.”

“Dat kan.” antwoordde de artiest, “Maar ik heb er wel wat tijd voor nodig.”

“Ach zo?” reageerde de rijke man, “Wel, ik moet nu toch op handelsreis en kom over 12 maanden weer langs.”

Na zijn reis kwam de rijke handelaar terug om zijn schilderij op te halen, maar de kunstenaar zei dat het nog niet klaar was.

De rijke heer was teleurgesteld maar geduldig en zei dat hij zou terugkeren na nog eens 12 maanden.

Daarna verscheen hij weer ten huize van de schilder, maar die verontschuldigde zich opnieuw, want het kunstwerk was nog steeds niet afgewerkt.

Zijn opdrachtgever was geïrriteerd: “Mijn geduld is in feite al op, maar goed, ik kom over 12 maanden een laatste keer terug. Maar als het schilderij dan niet af is, dan kan u het vergeten en gaat de koop niet door.”

Na die periode ging de rijke man terug langs bij de kunstschilder. Vol verwachting vroeg hij naar het schilderij, maar de artiest zei: “ Ik ben blij u te zien. Heb alstublieft wat geduld. Gaat u hier maar zitten in het tuinpaviljoen.” En hij plaatste ondertussen een blanco doek op de schildersezel.

Verwonderd ging de heer zitten in een gemakkelijke zetel van het paviljoen en keek hoe de schilder zijn verf en penselen klaarmaakte.

De artiest toog aan het werk en in 10 minuten tijd schilderde hij  een prachtig, perfect portret van een mooie haan.

De rijke man was stomverbaasd: “Wat is me dat nu? Ik heb zo lang gewacht, drie jaar lang, op mijn schilderij, en nu heeft u slechts 10 minuten nodig om dit kunstwerk te maken.”

De kunstschilder glimlachte vermoeid en vroeg de heer om mee te komen naar zijn atelier. Daar, in de grote schilderstudio, viel de mond van de kunstkoper open van ontzag: aan de muren hingen honderden schetsen en doeken van hanen, allemaal pogingen om een perfect werk te kunnen schilderen.

Eindelijk begreep de rijke man dat het helemaal niet gemakkelijk was om zulk perfect schilderij te maken, ook al leek het simpel van stijl. Hij betaalde de artiest goed, hing het schilderij thuis op een ereplaats en was er heel gelukkig mee.

Dit verhaal kunnen we vergelijken met het leerproces van Tai Chi.

Mensen die het niet kennen en een demonstratie bijwonen, zien enkel “eenvoudige” bewegingen die gemakkelijk lijken. Beginners zeggen vaak: “Tai Chi ziet er leuk uit, niet te moeilijk, ik hoef dan niet veel te oefenen of me in te spannen.” Er zijn er die op dat niveau blijven steken en dat is oké voor hen.

Maar hebt ook de zogenaamde Tai Chi-fanaten: zij willen er alle weldoende voordelen uithalen en proberen zich steeds te verbeteren. Maar dat is niet gemakkelijk! Op een gegeven moment denken ze: “Yes! We hebben het! Zo moet het!” maar het volgend moment is dat gevoel verdwenen en beginnen ze met goede moed opnieuw aan de oefening.

Tai Chi goed beoefenen, is een langdurig leerproces met veel en hard werk.

De schijnbaar eenvoudige bewegingen zijn het resultaat van langdurige inspanningen, er is geen eindpunt, er is altijd ruimte voor verbetering.